Andere informatie en diensten van de overheid: www.belgium.be

Terrorisme en extremisme

Bloemen aan de beurs in Brussel na de aanslagen van 22 maart 2016
Ons land werd al meerdere keren opgeschrikt door terrorisme of extremisme, zoals de aanslagen in Brussel op 22 maart 2016.  

Een terroristische of extremistische aanslag kan verschillende vormen aannemen:

  • Een aanslag tegen een soft target (een publieke plaats, waar veel personen aanwezig zijn);
  • Een aanslag, sabotage of hacking van een vitale infrastructuur, bijvoorbeeld elektriciteitsnetwerk, knooppunten van vervoer, elektronisch betalingsverkeer.

Bij een terroristische of extremistische aanslag zijn verschillende motieven mogelijk, bijvoorbeeld religie, milieu, politieke of maatschappelijke overtuiging.

Het Coördinatieorgaan voor de Dreigingsanalyse (OCAD) heeft het algemeen dreigingsniveau op niveau 3 (van 4) vastgelegd. 

VOOR

  • Zie je een verdacht object? Bel 112 en meld het aan de politie. Raak het niet aan. 
    Een verdacht object is een object dat niet thuishoort op een bepaalde locatie. Denk aan een achtergelaten rugzak, een tas waar een vreemde geur uitkomt of een zak waaruit kabels zichtbaar zijn.
  • Zie je een verdacht persoon? Bel 112 en meld het aan de politie. 
    Een verdacht persoon is een persoon die niet thuishoort op een bepaalde locatie. Hij of zij kan verdacht zijn omdat hij/zij zich vreemd gedraagt, of kledij aanheeft die niet past bij de omgeving (bijvoorbeeld een dikke jas tijdens de zomer).

TIJDENS

Bij een explosie:

  • Blijf rustig. Verlaat de plaats zo snel mogelijk als je je veilig van het gevaar kan verwijderen. Kan je niet weg? Hou je stil en wacht tot de hulpdiensten er zijn.
  • Bedek je neus en je mond om geen stof, giftige gassen of andere toxische substanties in te ademen.
  • Spreek andere personen aan om hen te verwittigen of bel 112.
  • Blijf in de buurt van het incident (buiten de gevarenzone) om opgevangen en geholpen te worden door de hulpdiensten.
Iemand met een wapen:
  • Loop weg als je veilig kan doorlopen.
  • Ben je binnen of kan je niet vluchten?
    • Verberg je en leg je neer op de grond.
    • Blijf weg van deuren en ramen. Doe het licht uit. Als je kan, probeer de deur op slot te doen of ze te blokkeren.
    • Blijf stil. Heb je een gsm? Zet deze op stil.
    • Bel 112 als je kan of gebruik de app 112 waarmee je kan chatten als je niet kan spreken.

Ben je op een veilige plaats, weg van het incident?

  • Blijf waar je bent (liefst ergens binnen). Vermijd het om je te verplaatsen, zo verstoor je het werk van de hulpdiensten niet.
  • Ga niet ter plaatse kijken wat er aan de hand is.
  • Breng je familie op de hoogte dat je veilig bent, bij voorkeur via sms of sociale media.

NA

  • Bepaalde openbare en/of gevoelige plaatsen kunnen gesloten zijn na een terroristische aanslag, bijvoorbeeld scholen, publieke gebouwen, …. Informeer je.
  • Een terroristische aanslag kan leiden tot posttraumatische shock. Praat erover met je huisarts of bel naar 106, als je nood hebt aan een luisterend oor.

Impact en waarschijnlijkheid

(Geweldadige) aanval of sabotage tegen een vitale infrastructuur. Impact: gemiddelde impact. Waarschijnlijkheid: mogelijk.

Aanval tegen een soft target. Impact: gemiddelde impact. Waarschijnlijkheid: waarschijnlijk.In 2018 coördineerde het Nationaal Crisiscentrum een grootschalige risicobeoordeling voor België voor de periode 2018-2023. Verschillende experten beoordeelden diverse risico’s op basis van hun waarschijnlijkheid en hun impact op mens, maatschappij, milieu en economie.

Voor het risico ‘Aanval of sabotage tegen een vitale infrastructuur’ is de analyse:

  • Impact: gemiddelde impact 
  • Waarschijnlijkheid: mogelijk

Voor het risico ‘Aanval tegen een soft target’ is de analyse:

  • Impact: gemiddelde impact
  • Waarschijnlijkheid: waarschijnlijk

Lees hier meer over deze analyse en wat deze grafieken betekenen

Wat doen overheden?

Verschillende overheidspartners en veiligheidsdiensten werken dagelijks samen in het kader van de strijd tegen terreur, extremisme en radicalisering, bijvoorbeeld het Coördinatieorgaan voor de Dreigingsanalyse, de Veiligheid van de Staat, de Federale Politie, de Algemene Dienst Inlichtingen en Veiligheid (ADIV, Defensie), e.a. Zij wisselen gegevens uit, staan in voor het Actieplan Radicalisme (Plan R) en staan in contact met buitenlandse inlichtingendiensten.

Het OCAD maakt ook punctuele en strategische dreigingsanalyses, op een schaal van 1 tot 4.

  • Niveau 1 – de dreiging is laag
  • Niveau 2 – de dreiging is gemiddeld
  • Niveau 3 – de dreiging is ernstig
  • Niveau 4 – de dreiging is zeer ernstig.

Op basis van deze analyses, worden er zichtbare en minder zichtbare voorzorgs- en beschermingsmaatregelen genomen om de bevolking, belangrijke personen en instellingen te beschermen.

Bij een terroristische aanslag of gijzelneming, beschikt België over een nationaal noodplan. Zo’n aanslag of gijzelneming heeft in de meeste gevallen een nationale impact en vereist een onmiddellijke reactie. Om veiligheidsredenen is de inhoud van het noodplan niet openbaar.